Monday, April 28, 2008

Цааш

Хоёр дэхь өдөр Бидний хэсэг нөхөд цааш явсаар л байв. Хавтгай тэмээний биологи судладаг судлаачид байсан тул санаа үнэндээ зовохгүй байлаа. Зам зуур хар сүүлт, хулан, аан тэгээд нэрийг нь мэдэхгүй шувуунууд хаа сайгүй загийн шугуйнууд, эхний хэдэн өдөр бол өдөр шөнөгүй явган шуурга болоод жинхэнэ нусаа хацартаа нааллаа даа.... бид Атас, Ингэс нурууний урд хэсгээр эрэлээ үргэлжлүүлсэн эхний 3 өдөр огт тэмээ тааралдсангүй ээ. 4 дэх өдөр цасан шуургатай байсан би өнөөдөрөөс өөр өдөр таараасаа аа энэ өдөр дэндүү муухай байлаа. Бидний ажилд туслахаар газарчин, тэмээчин байгаль хамгаалагч гэсэн гуншинтай 2 хүн хавтгайн буурыг ойртуулахын тулд торомтой ингэ хөтлөж биднийг говь руу гарахаас өмнө явсан хүмүүстэйгээ тааралдав.

Wednesday, April 16, 2008

Эхний өдөр


За тэгээд маргаашнаас нь ажлын хэсгээр цугларч хуралдав, хотоос нийт 5 хүн очсон дээ нь нэг биологич, 2 газарчин, ингээд нийлээд, аан бас тогооч нэг эмэгтэй явсан манай говьд ажиллах ажлын хэсэг бүрдэх нь тэр дээ хэхэ… Нийт 3 машин явахар болсон, нэг машинд газарчин, нэг 2 биологич (хотоос очсон нэг, тэнд судалгаа хийдэг нэг залуу), нэг машинд хүнсээ ачаад, тогооч маань суусан, би пургонд 2 экспертээр ирсэн хүнтэй, нэгэн биологичтойгоо цуг сууллаа. Хооронд радио холбоотой явсан.
Эхний хоноглосон газар Нэгэн хавцал байсан (эхний зураг) маш их гашуун сухай ургасан газар хоолой байсан, за тэр гашуун сухайны утаа гэдэг бол нүд бол улцайсан улаан л юм болдог юм байна лээ хэхэхэхэ....
Би дотороо хөвөнтэй дотортой, гадуураа бас хөвөнтэй (хуучны орос цэргийн хөнжил) хөнжилтэй байсан юм. Тэгээд манай тогооч эмэгтэй бидэнд хээрийн утаа ханхалсан сайхан цай чанаж, сайхан мах нь ихтсэн шөлтэй хоол хийж бидэнд өгөв. Бид хоол хийх хооронд майханаа барив. Эхний майхан манай хоёр шонхорынх, дараагийнх нь бид нарынх, буур арынх нь манай газарчид болон тэнд судалгаа хийдэг хүнийх ......

Би дотороо хөвөнтэй дотортой, гадуураа бас хөвөнтэй (хуучны орос цэргийн хөнжил) хөнжилтэй байсан юм. Энэ яагаад хөнжил яриад байгаа юм бол гэж битгий бодоорой. Дулууан хувцас гэдэг бол хөдөө тэр 12 сарын ид хүйтэнд чухал байсан. Бид хоолоо идчээд шууд унтахаар болсон, зуны нимгэн майханд тэгээд үүрээр даараад, нойр хулчив, даарсан гэж чихтэйхэн, тогооч эмэгтэй босч гал түлсны дараа бослоо. миний голд хүйтэн орчоод, бээрсэн ялаа шиг юм сууж байсан чинь намайг асран хамгаалагч, сургагчаар маань явж буй профессор маань илүү хөнжилөө өгөөд, битгий сэтгэлээр унаа гэж хэлээд инээв....

Monday, April 14, 2008

ЗАМД

Урдаас өвлийн илч муутайхан нар дээрээс төөнөөд, цаана аа л хүйтэн байсан шүү. Урьд ямар ажил ямар нөхцөл хүлээж байгааг би мэдэхгүй л байв..Баянцагаан сумын сургууль бид хэд шөнө ирчээд энэ хавиар баахан орох хонолох газар хайсан юм

Sunday, April 13, 2008

Ингээд 11 сарын 30 өглөө (өглөөний 10 цагийн үед) эртлэн гарч хотоос гарах ёстой, гэж намайг сандаргав. Би ямар урд нь хөдөө явж сураагүй биш гэж бодоод л машинд нь суугаад хүлээгээд байв эндээс ийм юм авна, тэндээс ийм юм авна гээд цуг явах 2 биологич машинтай хотын төвөөр жаал зугаалав. Бидний ажилд туслахаар Герман, Австралиас 2 олон улсын экспертүүд томилогдон ирэв ээ. Бас тэр 2-ыг буусан буудлаас (нэрийг нь санадаггүй ээ) нь авч хороололын “Номин”-оор хоол хүнсээ цуглуулаад оройны 16 цагийн үед хотоос хөдлөв. Эхний хоноглох газар Өвөрхангай аймгийн Арвайхээр сум (аймгийн төв)-д хоноод, маргааш өглөө 8 цагт цаашаа хөдлөөд Баянхонгор аймгийн Баянцагаан сумын төвд аймар жижигхэн сууринд ирж хоноглов. НҮБ-ийн экспертээр томилогдсон хүмүүсийг 60 км цагийн хурдтайгаар явдаг тэрнээс гарахаар л нөгөө 2 шонхор чинь жолооч руу маань том том хараад л хэхэ.Тэгээд маргааш өглөө 9 цагийн үед цааш хөдлөн Говь-Алтай аймгийн Баянтоорой суурин энэ гэхдээ сум биш тосгоны зохион байгуулалттай жижигхэн суурин байсанв Нарийн ногоо тарьдаг гэнэ лээ их л гое газар байсан. Тэгээд бид нарийг ирнэ гээд сайхан хоол хийгээд, загаар гал түлээд, дулаахан гэж, замд нилээд ядарсан тул л шууд л орондоо орчихлоо. Даарсан, ядарсан гэж чихтээхэн.

Хөдөө явсан тэмдэглэлээс........

Би та бүхэнд 2 жилийн өмнө нэгэн судалгааны багт орж ажилласан тухайгаа энд бичмээр санагдлаа та бүхэнд таалагдах байх байх гэж бодож байна.


Энэхүү судалгааны ажил нь Их Говийн эзэн, Шүхэр зүйл болгон үздэг хавтгай тэмээнд сансарын дохиололтой хүзүүвч зүйх ажиллагаанд оролцсон нь миний хувьд их ховор хувь байсан юм. Энэ ажилд би их сохор азаар явсан юм. Миний оронд нэг эмэгтэй явах байсан боловч эрүүл мэндийн байдлаас болж явах боломжгүй болоод би томилогдон ажиллах болсон, тэр үед би бас магистраа хамгаалах: хөдөө явах гээд бөөн ажил давхцаж билээ. Тэгээд 2005 оны сүүлчээр өвлийн ид хүйтэн үед явахаар томилогдов. Энэ ямар учиртай юм вэ гэхээр уг зэрлэг амьтны орооны үетэй давхцаж байгаа энэ үедээ хавтгай тэмээ сүрэглэдэг. Бусад үед ингэн тэмээ, ботго, тором бөөнөөрөө, буур нь дангаараа салаад өвөл ес эхлэх үед нөгөө айхтар үржлийн дааварууд нь ялгараад үржилд ордог. Хахаха..

Monday, April 7, 2008

Ойрд

Вакум сургалтандаа явахаа байсан. Монгол багшаар Англи хэл заалгана гэдэг бол бас л утгагүй шүү дээ. Гэхдээ энэ миний л бодол л доо. Нөхцөл нь сайхан санагдаагүй ээ. Ойрд бас бус юм болоод ядахад энэ тэнгэр хангай нэг л биш овоо хаврын синдром хөдлөөд байж байсан байхгүй шүү гэсэн. Гэхдээ хэлний өндөржүүлсэн сургалтанд явах сонирхол цаадахад чинь байна аа. Хүмүүс шиг үргэлжилсэн үгийн зохиол туурьж чадахгүй юм. Надад бас тийм адал явдал тохиолдоогүй ч байж магад... Гэхдээ та нарын бичсэн зүйлсийг уншихад надад тааладгддаг шүү найзууд минь.